İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce’nin paylaştığı kira artış tahliline nazaran Türkiye genelinde kiralar son dört yılda yüzde 583 arttı.
Sosyal medya hesabından kira artış oranları tahlilini paylaşan Gökce, “Nisan 2019-Nisan 2023 periyodunda konut kiralarındaki değişim çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor. Nisan 2019’da 81 vilayette ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken bugün 5058 liraya çıkmış durumda. Artış oranı yüzde 583” dedi.
Gökce, Twitter hesabından şu bilgileri paylaştı:
“Kira artış oranlarını derinlemesine tahlil ettik. Nisan 2019 – Nisan 2023 devrinde konut kiralarındaki değişim çarpıcı bir tablo ortaya koyuyor. Nisan 2019’da 81 vilayette ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, bugün 5058 liraya çıkmış durumda. Artış oranı yüzde 583.
Önemli bir gösterge: Tüm Türkiye’de 2019 yılı Nisan ayında kira bedeli ortalama fiyatın yalnızca yüzde 27’si kadarken, bugün yüzde 45’e ulaşmış. Muğla’da kira bedeli ortalama fiyatın yüzde 187’si, Antalya’da yüzde 120’si, İstanbul’da yüzde 117’si kadar.
Büyükşehirlerde görünüm Türkiye ortalamasından çok daha farklı. Nisan 2019 – 2023 devrinde 30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697. Antalya’da artış yüzde 1.109, Mersin’de yüzde 963, Muğla’da yüzde 935, Ankara’da yüzde 833, İstanbul’da yüzde 713.
Örneğin Antalya ve İstanbul’da ortalama kira bedeli taban fiyatın 1,5 katı. Muğla’da kira bedeli minimum fiyatın 2,5 katına çıkmış. 30 büyükşehirde ortalama kira bedeli minimum fiyatın yüzde 79’unu aşmış bir halde.
Sığınmacıların ağır yaşadığı birinci 10 vilayette ise kira bedelindeki artış Türkiye ortalamasının üstünde. Kira bedelleri yüzde 702 zamlanmış. Bu vilayetlerde kira bedelinin minimum fiyata oranı 2019’da yüzde 46 iken bugün yüzde 86’ya çıkmış. Yani taban fiyat kira bedeli karşısında erimiş.
Yaşanılan konut krizi düşünüldüğünden daha derin. Bilhassa Türkiye nüfusunun yüzde 75’inin yaşadığı 30 büyük kentte çalışanların, ücretlilerin gelirlerinin değerli bir kısmı konut kirasına gidiyor. Yeni işe başlayan gençlerin maaşlarıyla neredeyse konut kiralama talihi yok.
Büyükşehirlerde misyon yapan memurların, kamu vazifelilerinin de maaşlarından konut kirası çıktıktan sonra besin, ulaşım, giyinme ve temel gereksinimler için yalnızca çok küçük bir kaynak kalıyor. Tasarruf edebilmeleri ise maddeten mümkün değil.
Türkiye önümüzdeki yıllarda konut krizini çözmek için çok önemli, ihtilal sayılabilecek adımlar atmazsa bu kriz derinleşecek ve Cumhuriyet tarihimizin en vahim barınma krizi ile karşı karşıya kalacağız. Bu acı tabloyu hepinizin dikkatine sunarım.” (EKONOMİ SERVİSİ)