Takvimler 2003 yılını gösterirken, Paris’in ünlü avukatlarından Claude Dumont Beghi’nin ofisinden içeri göz kamaştırıcı şıklıkta, platin sarısı saçlı bir bayan girdi. Gözyaşları içindeki bayan, birilerinin “bebeklerini” (atlarını kastediyordu) elinden almak istediğini söylüyor ve avukattan yardım istiyordu.
Kadının anlattığına nazaran, merhum eşi şampiyon safkan atlar yetiştiriyordu. Çift olarak bilhassa Chantilly ve Paris’teki yarışların tanınan yüzleriydiler. Eski bir model olan bayanın ismi Slyvia Roth, kocasının ismi ise Daniel Wildenstein’di. İkili 1964 yılında tanışmıştı. O sırada Sylvia podyumlarda fırtınalar estiren bir modeldi. Daniel ise varlıklı bir sanat koleksiyoncusu ailenin kızıyla yaptığı mantık evliliği nedeniyle epeyce mutsuzdu.
Daniel, Sylvia’dan 16 yaş büyüktü. Tanıştıkları sırada iki erkek çocuk babasıydı ve daha fazla çocuk istemiyordu. Bu nedenle birlikte oldukları 40 yıl boyunca Sylvia, atlarını doğmayan çocuklarının yerine koymuştu. Daniel, 2001’de kanser nedeniyle hayatını kaybettiğinde, Sylvia’ya ufak bir hara bırakmıştı.
Bir yıl kadar sonra Sylvia’nın telefonu çalmıştı. Arayan harada çalışan at eğiticisiydi ve lokal yarış gazetesi Paris Turf’te tuhaf bir şey fark ettiğini söylüyordu. Sylvia’nın atlarının sahibi artık “Madam Wildenstein” değil “Dayton Limited” olaral görünüyordu. Dayton Limited, Daniel’in oğullarının sahip olduğu İrlanda merkezli şirketin ismiydi.
Bunun üzerine Sylvia, çabucak koşup Dumont Beghi’nin kapısını çalmıştı. Lakin elinde ne atların sahibi olduğuna dair bir evrak ne de merhum eşinin mirasıyla ilgili bir bilgi vardı.
Daniel Wildenstein’in atlarından Pawneese, 1976’da bir yarışta
İMZALADIĞI KAĞITLARIN NE OLDUĞUNU BİLMİYORDU
Dumont Beghi, New York Times’a yaptığı açıklamada, “Elinde hiç lakin hiç evrak yoktu” dedi. Sylvia, eşinin vefatından kısa mühlet sonra bir şeyler imzaladığını hatırlıyordu fakat kağıtlarda ne yazdığına dair bir fikri yoktu. Üstelik imzaladığı kağıtların kopyasını da almamıştı. Dumont Beghi, “Bunu aklımın bir köşesine yazdım” dedi.
Kürklerle, elmaslarla donanmış bir dulun elinde varlıklı kocasının mirasına dair rastgele bir doküman bulunmaması tuhaf bir durumdu. Dumont Beghi’nin içinde sorunun yalnızca atlarla ilgili olmadığı istikametinde bir his vardı. Lakin tekrar de Sylvia’ya hoş haberi verdi: Atların üvey oğullarına devrolmasına ‘hayır’ diyebilirdi. Dumont Beghi bir ihtar göndererek süreci durdu.
Bunun üzerine, avukatının yetkinliğine ve güvenilirliğine ikna olan Sylvia, vakitle detayları anlatmaya başladı.
OĞULLARI “BABAMIZ BORÇ İÇİNDE ÖLDÜ” DEMİŞTİ
Daniel ölmeden 10 gün evvel komaya girmişti. O kendinde değilken oğulları Alec ve Guy yanlarında İsviçre, ABD ve Fransa’dan avukatlarla hastaneye gitmişti.
Daniel’in cenazesinden sonra oğulları, Slyvia’ya kıymetli bir mevzu konuşmak istediklerini söylemişti. Dediklerine nazaran, babalarından kalanları inceleyen Alec ve Guy, Daniel’in öldüğünde çok büyük bir borç içinde olduğunu görmüştü. Birinci dereceden yakını olarak bu borçları ödeme sorumluluğu Sylvia’ya kalacaktı. Lakin bayanın bu yükün altından kalkmasına imkân yoktu.
Sylvia şoke olmuştu. 40 yıl boyunca üç kıtaya yayılmış beş meskende, aşçılarla, sürücülerle birlikte yaşamışlardı. Nasıl mali sıkıntıları olabilirdi? Lakin sonuç itibariyle para işlerine Sylvia hiç karışmıyordu, yani bir sorun varsa da bilmemesi olağandı.
Üstelik üvey oğullarına çok güveniyordu. Zamanında kendi çocukları üzere ilgilendiği Alec ve Guy, kendisine reddi miras yapmasının en doğrusu olduğunu söyleyince hiç sorgulamamış, önüne koydukları tüm kağıtları imzalamıştı. Çocuklar üvey annelerini parasız bırakmama kelamı vermiş hatta kendi ceplerinden ayda 30.000 euro’yu harçlık olarak vermeyi teklif etmişlerdi. Sylvia minnettardı.
Renkli çalışmaları ve nü tablolarıyla tanınan Pierrre Bonnard 20’nci yüzyılın en ünlü ressamlarından biri
DUVARDAKİ TABLODAN MOBİLYALARA HER ŞEYİ ALDILAR
Ama sonraki birkaç ayda yaşananlar, Sylvia’nın nasıl bir kusur yaptığını anlamasını sağlamıştı. Oturduğu apartman dairesine gelen taşımacılar evvel çok sevdiği Pierre Bonnard tablosunu duvardan söküp almış, akabinde da meskendeki mobilyaları götürmüştü. Zira bunlar Daniel’in şirketine aitti ve şirket şu an oğulları tarafından yönetim ediliyordu.
Daha sonra gelen bir mektupta Daniel’in 69 adet safkan atının artık Guy ve Alec’in harasına ilişkin olduğu belirtiliyordu. Sylvia’nın konutunda çalışan yardımcıların maaşları da kesilmişti. Bir mühlet sonra üvey oğulları Sylvia’ya Paris’in en şık mahallesindeki dairesinden öbür bir yere taşınmak zorunda olduğunu söyledi.
Üstelik Sylvia artık ailenin aktifliklerine de davet edilmiyordu. Hatta Guy, Wildenstein’lerin yazlık konutundaki giysilerini ve eşyalarını toplayıp kargoyla Sylvia’ya göndermişti.
KOCASIYLA BİRLİKTE ÖLMÜŞ GİBİYDİ
Dumont Beghi karşısındaki bayanı dinledikçe şunu daha da âlâ anlıyordu: Sylvia mirastaki hissesinden büsbütün feragat etmişti. Elinde en ufak bir ispat yoktu. Bir banka hesabı ya da geliri bile bulunmayan bayan güya kocasıyla birlikte ölmüş üzereydi.
Üstelik Wildenstein’ler sıradan bir güçlü aile değildi. Sanat tüccarlarından oluşan Wildenstein hanedanının ismini, sanat dünyasının seçkinleri dışında çok fazla bilen yoktu. Lakin bu bir tesadüf değildi, Daniel bu türlü olmasını istiyordu. Dumont Beghi sebebini kısa mühlet içinde öğrenecekti.
Ailenin bilinen varlıklarının bir listesini çıkaran Dumont Beghi kısa müddette karmaşık bir durum keşfetti. Kasalarda saklanan çok kıymetli sanat yapıtları sessiz sedasız el değiştiriyordu. Bu satışların bir kaydı tutulmadığı üzere kamuya açıklanma mecburiliği da bulunmuyordu. Bu da sanat yapıtlarını yasa dışı varlık transferlerinin bir numaralı aracı haline getiriyordu.
Wildenstein ailesi 150 yıl boyunca bu sistemin en değerli aktörlerinden biri olmuştu. Milyarlar pahasındaki bir sanat koleksiyonunun sahibi olan ailenin elinde kuşaklardır inanılmaz başyapıtlar vardı lakin hiç kimse nelere sahip olduklarını tam olarak bilmiyordu.
Daniel Wildenstein’in 1998’den bir fotoğrafı
DAVA FRANSA’NIN EN YÜKSEK MAHKEMESİNE TAŞINDI
Slyvia, üvey oğullarının kendisini kandırdığını anlayınca ailenin sırlarını ortaya dökmeye yemin etmiş hatta Dumont Beghi’ye bir vasiyet bırakarak kendisi ölürse bile bu işi devam ettirmesini istemişti.
Sylvia hakkına düştüğünü tez ettiklerine hayattayken kavuşamadı. Birinci etapta mahkeme 2004’te yapılan reddi mirasın durdurulması talebini reddetti. Birkaç yıl sonra Sylvia’nın mirastan 450 milyon dolarlık hisse alma talebi de reddedildi. Fakat Dumont Beghi yılmadı ve çabayı sürdürdü.
Alec, 2008’de hayatını kaybederken Guy Wildenstein’in temsilcisi, New York Times’a yaptığı açıklamada, Daniel’in Fransa’daki mallarının bedeli üzerinden Sylvia’ya 15 milyon euro ödeme yapıldığını belirtti. Dumont Beghi’nin dayanaksız savlarla dava açmaya devam ettiğini belirten temsilci, mahkemenin Sylvia aleyhinde karar verdiğini hatırlattı.
Sylvia’nın vefatının üzerinden 10 yıldan fazla vakit geçti fakat mevzu kapanmış değil. Wildenstein’lerin miras davası Eylül ayında bu sefer Fransa’nın en yüksek mahkemesinde pahalandırılacak. Sylvia ve Dumont Beghi, sundukları kanıtlarla savcıları Wildenstein’lerin bir kabahat örgütü olduğu tarafında ikna etmeyi başardı. Savcılık şu an Wildenstein’leri Fransa tarihinin “en uzun müddetli ve en sofistike vergi yolsuzluğu” ile suçluyor.
Savcılığın Wildenstein’ler hakkında birkaç yıl önce açtığı davada, geriye dönük 616 milyon euro vergi ile 250 milyon euro ceza ve Guy için mahpus cezası talebinde bulunulmuştu.
Mahkemeden Wildenstein’lerin aleyhinde bir karar çıkması, ailenin sanat imparatorluğunun yıkılması manasına geliyor. Wildenstein’lerin kasalarına yapılan baskınlarda uzun vakittir kayıp zannedilen pek çok eser bulundu. Bu da ailenin Naziler tarafından yağmalanmış ya da diğerleri tarafından çalınmış yapıtlara sahip olduğu argümanlarını kuvvetlendirdi ve aile hakkında pek çok yeni dava açılmasına yol açtı.
Jocelyn Wildenstein ve nişanlısı Lloyd Klein son periyotta sık sık magazin haberlerine husus oluyor
1999’DA BOŞANAN BÜYÜK OĞUL DA TIPKI ŞEYİ YAPMIŞTI
Dumont Beghi’nin Alec ve Guy’in Sylvia’yı kandırdığını kanıtlayabilmesi için Daniel’in mirasının detaylarını bilmesi gerekiyordu. Fakat Wildenstein kardeşler bu bilgileri paylaşmak istemiyordu. Bu nedenle Dumont Beghi, reddi mirasın iptalini talep etti. Bu süreçte elinde güçlü bir emsal vardı.
Alex’in birinci eşi Jocelyn de 1999’da New York’ta görülen boşanma davaları sırasında tıpkı Sylvia üzere ailenin servetinden yoksun bırakılmıştı. Çünkü Alec hiç parası olmadığını savunuyordu. Fakat yargıç ailenin sanat koleksiyonunun bedelini 10 milyar dolar olarak belirleyip Alec’in parasızlık tezinin “mahkemenin zekâsına hakaret” olduğunu belirtince planı boşa çıkmıştı. Tezlere nazaran Alec Jocelyn’e varılan muahede kapsamında 3,8 milyar dolar ödemek zorunda kaldı ve bu olay New York’un en kıymetli boşanması olarak tarihe geçti.
Dumont Beghi, 1999’da 10 milyar serveti bulunan ailenin babasının, iki yıl sonra borç batağında ölmüş olmasının makul olmadığını savununca Fransız mahkemesi, Guy ve Alec’in Daniel’in varlıklarını karşı tarafa bildirmesine hükmetti. Fransa’daki mülkler, arabalar, tablolar ve banka hesapları toplamda 42 milyon dolar ediyordu. Dumont Beghi için bu da gerçekçi bir sayı değildi ancak yeniden de “parasızlık içinde ölen biri” için düzgün bir ölçüydü.
Dumont Beghi’nin bir sonraki atılımı Daniel’in sıhhat raporlarını incelemek oldu. Görünen o ki Daniel, bitkisel hayatta olmasına karşın 69 safkan atını epey düşük bir fiyat karşılığına oğluna satan muahedeyi imzalayabilmişti.
Bunların üzerinde 2005’te mahkeme reddi mirasın iptali talebini kabul etti ve Dumont Beghi’nin milletlerarası “hazine avı” dediği süreç başladı.
TABLOLAR DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDAKİ MÜZELERDEN ÇIKTI
Sırada Daniel’in ölmeden 2 yıl evvel yayımlanan anılarında “hayatımın en büyük darbesi” dediği Bonnard tablolarının bulunması vardı. Bonnard öldükten sonra hiç görüşmediği üç yeğenine 700 kadar tablo ile binlerce çizim kalmıştı. Bonnard’ın öteki bir akrabasına 1 milyon dolar teklif edip yeğenlerin karşısına çıkaran Daniel, 10 yılı aşkın müddetin sonunda 500 kadar tablonun sahibi olmuş, yeğenler ise 25 tabloyla yetinmek zorunda kalmıştı.
Daniel anılarında elinde hala 180 tablo olduğunu, hem de “en hoş, en ihtişamlı olanları” sakladığını yazıyordu. Tabloların her birinin bedeli 5-7 milyon dolar civarındaydı. (Bu sayılar bugün ikiye katlanmış durumda.) Dumont Beghi’nin uğraşlarıyla, Daniel’in bu tablolardan 19 adedini Sylvia’ya bıraktığı, fotoğrafların Bahamalar’daki bir tröst ismine Cenevre özgür limanındaki bir depoda tutulduğu anlaşıldı.
Bu ortada sanat dünyasındaki bir tanıdığı Dumont Beghi’ye, Wildenstein’lere ilişkin yüzlerce hatta binlerce yapıtın “özel koleksiyon” etiketiyle dünyadaki çeşitli müzelerde saklandığını söyledi. Bunun üzerine avukat, Louvre, Hermitage, Prado üzere müzelere mektuplar yazarak bu tabloların peşine düştü. Londra Ulusal Galerisi ve Prado, Dumont Beghi’ye olumlu cevap verdi. Prado’nun Wilderstein’lerden aldığı en son tablonun bedeli 23 milyon dolardı. Londra da pek çok Wildenstein tablosunu ödünç almıştı.
Aynı araştırmayı New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi için de yapan Dumont Beghi, eyaletin resmi kayıtlarında pek çok yerde Wildenstein & Co. şirketinin isminin geçtiğini gördü. Listede en sonda Caravaggio’nun pahası 100 milyon doları bulan bir başyapıtı yer alıyordu.
HER ŞEYİ ALSASLI BİR TERZİ BAŞLATTI
Daniel’in anılarında Wildenstein ailesinde jenerasyondan kuşağa devredilen “sessizlik” mutabakatından gururla bahsediyordu. Sanat ticaretiyle uğraşan şahısların ellerinde ne olup ne olmadığını gizlemesi ve yarattığı illüzyonu muhafazası gerektiğini belirten Daniel bunu babası Georges’dan ve Alsaslı bir terzi olan dedesi Nathan’dan öğrenmişti.
Hiçbir sanat eğitimi olmamasına rağmen zevkinin, bahtının ve becerikliliğinin sayesinde birkaç yıl içinde dünyanın en tanınmış ailelerinin sanat simsarı haline gelen Nathan, torununa moda olacak şeyi bulup herkesten evvel sahip olmayı öğretmişti.
Nathan’ın 1934’te vefatıyla Wildenstein’lerin başına geçen Georges, aileyi o güne kadar görülmemiş bir zenginliğe kavuşturmuştu. Tıpkı Nathan’ın dediği üzere tanınan olacak sanatkarların yapıtlarını herkesten evvel satın alıyorlardı. Üstelik yapıtların hakikiliğinin tespitinde de otorite haline gelmişlerdi.
Wildenstein’lerin açtığı bu yoldan vakitle birçok aile yürüdü. Bugün sanat piyasasının işleyişinden şikâyet edenler, bu aileleri, pahalar sisteminde sanattan zevk alma motivasyonunu sonlandırıp kıtlığı merkeze oturtmakla suçluyor.
Daniel (solda) ve Alec Wildenstein, 1965’te galeriye çevirdikleri eski itfaiye binasında…
ÇOCUKLARININ ARKADAŞ EDİNMESİNE BİLE MÜSAADE VERMEMİŞTİ
Daniel, Georges’un “kötü bir baba” olduğunu belirtmekle birlikte kendi çocuklarını da birebir halde yetiştirmişti. Babasının çok kapalılık ve servetin ailenin dışına çıkmaması düsturlarını oğullarına da aşılayan Daniel, çocuklarının evlenmemesi, boşanmaması ve böylelikle kamuoyu önüne çıkmaması için elinden geleni yapmıştı. Çocukların arkadaşları yoktu. Alec’in üniversiteye gitmesi ve spor yapması, Guy’in oyunculuk merakını hayata geçirmesi yasaktı. Bilhassa Alec çok sıkı denetim altındaydı. Bu nedenle Jocelyn’le Las Vegas’ta babasından kapalı evlenmek zorunda kalmıştı. Nihayetinde Daniel’in oğulları, eşleri ve çocukları New York’taki malikanelerinde daima birlikte yaşamaya başladı.
Aileyi tanıyanlar Daniel’in çocuklarını daima aşağıladığını, onların da hayatlarındaki bayanlara tıpkı halde davrandığını belirtiyordu. Alec kardeşler ortasında daha dikkat cazip olandı. Guy ise daha düşük bir profil sergilese de geleceğin İngiltere Hükümdarı ve çocuklarının vaftiz babası 3’üncü Charles’la birlikte polo oynayacak kadar aristokrat bir etrafa sahipti. Guy hayatı boyunca hiç tabloid gazetelerde yer almamış İsveçli model Kristina Hansson’la evlenmişti ve “Hiç kimse karımın nasıl göründüğünü bilmiyor” kelamlarıyla bu durumla övünüyordu. Bu nedenle Daniel 2001’de öldüğünde sanat imparatorluğunun başına Guy, haracılık işinin başına da Alec geçti.
Bugün 77 yaşında olan Guy, ailenin reisi ve Wildenstein & Co. şirketinin lideri. Geniş etrafı ve savunma avukatları ordusu sayesinde bugüne kadar yaşananlardan pek etkilenmeyen Guy, ailenin karşı karşıya olduğu davalar ve skandallar nedeniyle zorlanmaya başlamış üzere görünüyor. Wildenstein ailesinin sessizlik yemini, ailenin sırlarının ortaya dökülmesine yol açacağa benziyor.
ALEC ÖLÜNCE ONUN EŞİ DE PARASIZ KALDI
Dumont Beghi, birçok teşebbüsünün başarısız olmasının akabinde 2009 yılında kıymetli bir gelişme kaydetti. Yıllar içinde Alec’in ikinci eşi Liouba Wildenstein’e, ailenin varlıkları hakkında pek çok bilgi talebi göndermiş lakin cevap alamamıştı. Ancak Alec’in 2008 yılında prostat kanseri nedeniyle 67 yaşındayken hayatını kaybetmesi, Liouba’nın başını kaygıya soktu.
Alec’in 12 milyon euro vergi borcu vardı ve babasından kalanlar Sylvia’nın açtığı davalar nedeniyle kullanılamaz haldeydi. Guy, ağabeyinin eşine borcu ödemesi için para teklif etmiş, karşılığında da Alec’in kendisi için kurduğu tröstü erişime açmasını istemişti. Münasebeti, Liouba’ya verdiği borcun karşılığını daha sonra alabilmekti. Lakin muahede sağlandıktan sonra Guy, Liouba’ya verdiği kelamı tutmadı. Değil milyonlarca euro borç vermek, orta sıra yolladığı ufak meblağlar bayanın hayatını idame ettirmesi için bile kâfi değildi. Bir öteki deyişle Liouba kendini Sylvia’yla birebir durumda bulmuştu. Aileden kopmuştu, parası ve gidecek yeri yoktu. (Guy’in temsilcisi, bayana kelam verilen ödemenin yapıldığını söyledi.)
Dumont Beghi’nin telefonu da tam bu noktada çaldı. Liouba nihayet kendisine gönderilen görüşme taleplerine karşılık vermişti. 24 saat sonra Liouba’yı temsil eden bir avukat, Alec’in kişisel bilgisayarında bulunan onlarca dokümanla Dumont Beghi’nin ofisindeydi. Bu evraklar Dumont Beghi’nin ve Sylvia’nın kuşkularının doğruluğunu ortaya koyuyordu. Dokümanlar Wildenstein’lerin kuşaklardır ataerkil aile yapısını nasıl sağlamlaştırdıklarını ve servetlerini nasıl gizlediklerini ortaya koyuyordu.
Büyük ustaların elinden çıkan tablolar, dünyanın dört bir yanındaki emlak varlıkları, bir özel uçak ve bir yat çeşitli bireylerin ya da şirket ve tröstlerin üzerine kayıtlıydı. Dumont Beghi aradığı delili bulmuştu. Üstelik Wildenstein erkekleri bu yolla varlıklarını eşleriyle paylaşmaktan da kurtuluyordu.
Dumont Beghi’ye nazaran, tröstlerden ikisinin hak sahipleri ortasında Sylvia’nın da ismi geçiyordu ve bayanın bundan haberi yoktu. Dahası Liouba’nın paylaştığı evraklarda Guy ve Alec’in İsviçreli avukatının Sylvia’yı tröstlerden birinin hak sahipleri ortasından çıkarmaya çalıştığını gösteren bir mektup da bulunuyordu. Son olarak Daniel komadayken 250 milyon dolar kıymetindeki sanat yapıtının ABD’den diğer bir ülkeye gönderildiği de evrakların işaret ettiği bir öteki ayrıntıydı.
Babasının çok saklılık ve servetin ailenin dışına çıkmaması düsturlarını oğullarına da aşılayan Daniel Wildenstein, oğullarının evlenmemesi, boşanmaması ve böylelikle kamuoyu önüne çıkmaması için elinden geleni yapmıştı.
Babasının çok zımnilik ve servetin ailenin dışına çıkmaması düsturlarını oğullarına da aşılayan Daniel Wildenstein, oğullarının evlenmemesi, boşanmaması ve böylelikle kamuoyu önüne çıkmaması için elinden geleni yapmıştı.
SYLVIA’NIN VAKTİ DARALIYORDU
Dumont Beghi, mahkemeler nezdinde teşebbüslerini hızlandırmaya başlasa da vakit daralıyordu. Sylvia’ya yumurtalık kanseri teşhisi konmuştu ve hastalık süratle yayılıyordu. Parasız kalan, mahkeme masraflarına 8 yılda 10 milyon euro’dan fazla harcayan bayan, mücevherlerini satma ve varlıklı arkadaşlarından yardım alma yoluna gitmişti. Verdiği son röportajda üvey oğulları için, “Beni soydular, artık de ölmemi bekliyorlar” diyordu.
Diğer yandan Dumont Beghi, Sylvia’nın hakkının 300 milyon dolar olduğunu savunuyor ve teşebbüslerine devam ediyordu. Yeni bilgiler ışığında sunduğu son şikâyet dilekçesine olumlu karşılık aldı. Polisin Sylvia’dan mal kaçırıldığı kuşkusuyla Wildenstein Enstitüsü’ne ve aileye ilişkin apartman dairelerine yaptığı baskınlarda yüzlerce çizim, tablo ve heykel bulundu. Çerçevelerden kimilerinde Nazi sembolleri dikkat çekiyordu.
Baskınlarda Degas ve Berthe Morisot üzere ressamların 30 kadar kayıp yapıtı ele geçirildi. Bunların kimileri hakkında çalıntı kimileri hakkında da kayıp bildirimi yapılmıştı. (“Kayıp” olanlar Daniel’in varlıklarını yönettiği ailelere aitti.) Lakin Guy hususla ilgili bilgisi olmadığını, o güne kadar mahzenleri hiç incelemediğini savundu. Varlıklarını korumak için çok efor sarf ettiklerinden ellerinde ne olduğunu kimsenin bilmesine imkân yoktu. Buna Wildenstein’lerin kendileri de dahildi.
Dumont Beghi’nin Wildenstein belgesiyle işi Kasım 2010’da bitti. Ayın 8’inde Sylvia 77 yaşına girmişti ve Dumont Beghi bayanı son defa arayıp doğum gününü kutlamıştı. 5 gün sonra Sylvia, Paris’teki meskeninde hayatını kaybetti. Wildenstein aile mezarlığına, kocasının yanına gömüldü fakat Guy mermer mezar taşına bayanın bekârlık soyadı olan Roth’u yazdırdı. Müvekkili öldüğünden Dumont Beghi’nin yapacağı öteki bir şey kalmamıştı. Ancak dava Guy için bitmiş değildi. O noktada, Dumont Beghi’nin hazırladığı yeri kullanan savcılar devreye girdi.
2017’DEKİ BERAAT KARARI YÜKSEK MAHKEMEYE TAŞINDI
Sonraki 10 yıl boyunca Wildenstein’lerin vergi davası Fransız mahkemelerinin gündeminden düşmedi. Öteki yandan kamuoyunun varlıklı bireylere sunulan vergi muafiyetleriyle ilgili reaksiyonu de artıyordu. Buna karşın 2017 ve 2018 yıllarında mahkeme Wildenstein’lerin lehine iki beraat kararı verdi.
Ancak 2 yıl evvel ilgili makamlar, Wildenstein’lerin beraatı yönündeki kararı Fransa’nın en yüksek mahkemesi nezdinde temyize götürdü. 2017’deki davada yargıç ailenin varlığını gizlemek için “açık niyet” gösterdiğini belirtmiş lakin o devirde yabancı tröstler gri alanda olduğundan mahkeme beraat kararı vermişti. Temyiz mahkemesi, lokal mahkemenin “gerçekleri göz arkası ettiğini” belirterek bu karara karşı çıktı.
Dumont Beghi, New York Times’a yaptığı açıklamada bu çeşit davaların tekrar açılmasının ender görülen bir durum olduğunu, Guy ve öteki davalıların zafere ulaşmasının bu sefer çok daha güç olduğunu vurguladı. Savcılar Wildenstein’lerin; Daniel’in ve Alec’in vefatının akabinde yabancı tröstleri bildirmiş olması gerektiğini, ayrıyeten mütevellilerin aileden buyruk aldığını bunun da tröstlerin bağımsız yönetilmesi gerektiği tarafındaki kanunların ihlali manasına geldiğini belirtiyor. Fransız medyası ise varlıklarını gizleme eforları nedeniyle Wildenstein ailesine, “finansın İzlenimcileri” ismini takmış durumda.
Guy Wildenstein, 2016’da Paris’te yargılandığı vergi davasının duruşmasının girişinde
Ne var ki üst seviye sanat alım satımıyla uğraşan şahıslar kelam konusu olduğunda, Wildenstein’lerin benimsediği metotlar epeyce yaygın. Daniel’in anılarında kullandığı, “Bir müşterinin mahremiyeti, sanat tüccarının birincil kaygısı olmalıdır” sözleri ve bu durumu “saygı” olarak nitelendirmesi de durumun yalnızca Wildenstein’lerle alakalı olmadığını gösteriyor.
Dumont Beghi’ye gelirsek… Avukatın işi 2010’da Sylvia öldükten sonra bitti lakin Wildenstein’lerle olan hukuk gayreti bitmedi. 2016’da Guy, Dumont Beghi hakkında bir hakaret davası açtı. Birkaç yıl sonra Dumont Beghi, Sylvia’dan aldığı 5,1 milyon doları zımnî bir hesaba yatırdığı gerekçesiyle vergi kaçakçılığı ve kara para aklama cürümlerinden karar giydi. Bu meblağın bir armağan olduğunu savunan Dumont Beghi şimdilerde kararı kısmî temyize götürmek için uğraşıyor. Guy ise açtığı hakaret davasını 2 yıl evvel geri çekti.
Dumont Beghi, dava üzerinde çalıştığı 7 yılı, 2012’de yayımlanan ‘L’Affaire Wildenstein’ kitabında anlattı. Kitap yayınlandıktan sonra avukatın bu uzun süreçte nitekim müvekkilinin çıkarını düşünüp düşünmediği tartışma konusu oldu. Fakat o denli ya da bu türlü, olayın Dumont Beghi için şahsî bir sorun haline geldiği ortada.
“BU İMPARATORLUĞUN SONUNU GÖRÜYORUM”
Milyar dolarlık bir cezayla karşı karşıya olan Wildenstein’lerin durumu ise hiç olmadığı kadar riskli. Üstelik sorun yalnızca son davalarla sonlu değil. Tarihi sanat yapıtlarının satışlarında yaşanan gerileme ve müzelerin ağzına kadar dolu olması, ailenin tesirinin azalmasına yol açtı. Daniel, kitabında 80’li yaşlarına ulaştığında her sabah uyanınca kendi kendine sorduğu birinci sorunun “Ne kadar dayanabiliriz?” olduğunu belirtiyordu. Çünkü günümüzün zenginleri Neoklasik periyot tablolarına değil Damien Hirst üzere halihazırda hayatta olan yıldızların yapıtlarına ilgi gösteriyor. Daniel bu krizi yönetmek için 1993 yılında Pace Galerisi’yle ortak olsa da teşebbüsleri başarılı olmadı. 2011 yılında Pace paylarını ve envanterini Guy’den geri aldı.
Son birkaç yılda gelen haberler Wildenstein’lerin birtakım varlıklarını nakde çevirdiğine işaret ediyor. Eski ustalar konusunda uzman olan Eric Turquin yaşananları, “Bu imparatorluğun sonunu görüyorum. Kurdukları tertip küçülmüş bir piyasa için fazla hantal. 18’inci yüzyıl Fransız sanatı piyasası bir vakitler olduğu halinin onda biri kadar” kelamlarıyla kıymetlendirdi.
Piyasayı bilen kaynaklar, ailenin eskiye kıyasla daha fazla sanat yapıtı sattığını da belirtti. Tablolar birden fazla vakit müzayedelerde isimsiz olarak satılsa da menşe geçmişleri, gerçek sahiplerin kim olduğunu gösteriyor. Eski ustalar konusunda uzman olan ve dünyanın en kıymetli tablosu olarak bilinen Salvator Mundi’yi yine keşfeden Robert Simon, “Christie’s’de yapılan bir müzayedede, çok sayıda tabloyu farklı bir isimle sattılar. Lakin tablolar kataloglandığında yapıtların Wildenstein’ler tarafından geçmişte sergilendiğini ya da şuradan buradan alındığını görebiliyordunuz” dedi. Bu satışlar ailenin vergi borcunu ve cezasını ödemeye hazırlık yaptığı formunda yorumlandı.
The New York Times’ın “The Inheritance Case That Could Unravel an Arka Dynasty” başlıklı haberinden derlenmiştir.