ANTALYA – Antalya’da erken Cumhuriyet devrinde inşa edilip kentin simgelerinden biri haline gelen Karaalioğlu Parkı’nda Tabiat Varlıkları Müdafaa Bölge Komisyonu’nun onayı olmadan başlatılan inşaat çalışmaları ve tarihi alan üzerinde oluşan tahribat, tespit edilerek kayıt altına alındı.
Kaleiçi’ni çevreleyen 1’inci derece doğal sit olarak tescilli Karaalioğlu Parkı’nda yaptığı incelemede, müsaadesiz yapılaşma sırasında ağaçların da kesildiğini belirleyen Tabiat Varlıkları Muhafaza Bölge Kurulu, müsaadesiz uygulamaların ve inşaat materyallerinin Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından kaldırılmasını istedi. Bu talebin akabinde müsaadesiz yapılar yıkılsa da parkın birçok yerinde beton kalıntıları ve tahribat izleri hâlâ duruyor.
Parkla ilgili bir rapor yayınlayan Antalya Kent Kurulu Etraf Çalışma Kümesi, çay bahçesi ve restoran yapmak için girişilen etraf düzenlemesinin doğal yapının bozulması manasına geldiğini, hem insanların hem biyoçeşitliliğin ömür alanını daraltan uygulamalar olduğunu vurguladı. Asırlık ağaçların kesilmesi ve parkın betonlaştırılmasının kıymeti ve emeği göz arkası eden bir yaklaşım olduğunun belirtildiği raporda, “Bu miras, ranta kurban edilemez” denildi.
‘CUMHURİYETİN AYAK İZLERİ’ UYARISI
Karaalioğlu Parkı’nda insanları ya bir çay bahçesine ya da bir restorana oturmaya zorla davet eden sistemin artık değişmesi gerektiği vurgulanan raporda, “Parklarda elbette toplumsal donatılar olabilir. Fakat bu toplumsal donatılar, Karaalioğlu Parkı’ndaki üzere ‘kapital kondu cafe’ olarak karşımıza çıkmamalıdır. Ayrıyeten, Karaalioğlu Parkı tarihi ile uyumlu genç Cumhuriyet’in ayak izlerini taşıyan bir alan olması gerekirken, kelamda çağdaş kültürle yozlaşan bir alana dönüşmesi, maalesef gelecek nesillere açıklaması güç bir hezeyan olarak miras kalacaktır. Beton döküm süreci toplumun tüm bölümlerinden gelen baskılar sonucunda durdurulmuş, beton ve öteki donatılar alandan alınmıştır. Lakin alanın bir kısmı tekrar ağaçlandırılırken, denize bakan kısmının ise yeniden yeşillendirilmek yerine toplum baskısının geçmesinin akabinde yine ‘kafeci’ mantıkla işletilmek istenmekte olduğu gözlenmiştir” sözleri yer aldı.
DOĞANIN TABUTUNA ÇİVİ ÇAKILIYOR
Parkta 72 çeşit kuşun yaşadığı ve 90 bitki cinsinin bulunduğuna vurgu yapılan raporda, “Falezler Antalya’nın doğal dokusunun temelini oluşturuyor. Bu gibisi az bulunur doğal dokuyla dost bir hayat sürmek istiyoruz. Şunu çok âlâ biliyoruz ki tabiat ile savaşta kaybeden hep insanoğlu olur. Bilime sırt çeviren, tarihinden, tabiatından ve kültüründen bihaber bir toplum yaratma gayesinde olanlara inat biz buradayız. Antalya’yı ‘rant’ kavramı ile özdeşleştiren idare biçimine inat buradayız. Bugün dökülen beton tabiatımızın, kültürümüzün, tarihimizin ve insanlarımızın tabutlarına çivi çakmaktan diğer bir şey değildir. Yarın elinde yara bandı ve kefen ile dolaşacak yönetici değil, bugün tedbir alan ve koruyan idare anlayışı istiyoruz” denildi.
FALEZLERDEN AKDENİZ’E UZANAN MİRAS
Karaalioğlu Parkı, 1940’lı yıllarda falezler üzerinde bir bataklık alanına Cumhuriyet Devri anlayışıyla kuruldu. Üç büyük miradoru ve surların dış çeperinde özgün yapısı ile geçmişten bugüne kentlinin kullandığı en büyük park alanı olarak Antalya’nın simgelerinden biri oldu. 1991 yılında, tarihi belediye hizmet binasını, Atatürk Evi’ni, Çitlembik Ağacı Tabiat Anıtı’nı ve ‘Don Kişot’, ‘Havuzda Güneşlenen Kadın’ üzere kentin simge heykellerini içinde barındıran park, 1’inci derece olarak tescillenirken, etrafı de 3’üncü derece doğal sit alanı olarak tescil edildi. Lakin, Akdeniz’e kıyı bu kültürel miras, bugünlerde yok olmaya yüz tuttu.
BÜYÜKŞEHİR: KİRALAYAN İŞLETME YAPTI
Antalya’nın açık hava müzesi niteliğindeki Karaalioğlu Parkı’nda Bülent Ecevit Kültür Merkezi’nin etrafındaki çay bahçelerinin bulunduğu alanda müsaadesiz başlatılan inşaat çalışmaları, kent halkının reaksiyonu ile gündeme geldi. Mevzuyla ilgili Antalya Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamada, kural dışı inşaatın belediye işletmelerinden biri olan ANSET’ten yer kiralayan işletmeci tarafından yapıldığı belirtildi. Kaleiçi’ni çevreleyen tarihi surların bulunduğu parkta, başlatılan bir inşaat çalışması sırasında da sur taşlarının kaldırılarak yerine klasik bir Kaleiçi konutu yapılması tartışmalara neden oldu. Arkeologlardan gelen yansılar üzerine sur taşları yine düzenlenip önü açılsa da inşaat alanında tarihi tahribat devam etti.
‘GÜNEŞLENEN BAYAN HEYKELİ’NE SALDIRI
Parkın doğal dokuyla bütünleşen heykellerinden ‘Havuzda Güneşlenen Kadın’ da müsaadesiz inşaat çalışmaları sırasında vandalizmin kurbanı oldu. Eser, beton harcı ve boya ile tahrip edildi. Heykelin bacak kısımların beton harcı ile kaplandığını görenler, heykelin müstehcenlik gerekçesiyle tahrip edilmiş olabileceğini belirterek duruma reaksiyon gösterdi. Son periyotta parkta çeşme olarak tasarlanmış öbür bir heykelin üzerine ise plastik boru döşendi.