Diş eti hastalıkları, dünya çapında insanların yüzde 20 ila 50’sini etkileyen en yaygın kronik sağlık sorunlarından biridir. Plak ve tartar birikimi nedeniyle diş etleri iltihaplanabilir ve bunun en büyk belirtilerinden biri fırçalarken kanamadır.
Erken evrelerde bu durum genellikle kolayca tersine çevrilebilir, ancak bazı insanlar, tedavisi zor ve sıklıkla diş kaybına yol açabilen kronik, yıkıcı bir diş eti hastalığı formu geliştirir.
Diş eti hastalıklarının farklı ciddi sağlık sorunlarını geliştirme riskini artırabileceğine dair artan kanıtlar vardır.
Alzheimer hastalığı
Araştırmalar, orta ila şiddetli diş eti hastalığı ile zihinsel gerileme ile demans arasında bir ilişki olabileceği sonucuna varmıştır. Çeşitli çalışmalar, 10 yıl boyunca kronik diş eti hastalığı yaşayan kişilerin, sağlıklı diş etlerine sahip kişilere kıyasla Alzheimer hastalığına yakalanma riskinin yüzde 70 daha fazla olduğunu göstermiştir.
Araştırmalar, diş eti hastalığının Alzheimer hastalığına eşlik edebilecek uzun vadede bilişsel gerileme oranını 6 kat artırabileceği sonucuna varmıştır.
Alzheimer hastalığından ölen bir hastanın beyninde sıklıkla diş eti hastalığını tetikleyen bir bakteri olan Porphyromonas gingivalis’in tanımlanmasından sonra, bakterilerin bundan doğrudan sorumlu olduğuna inanılıyordu. Ayrıca diş eti iltihabını da teşvik edebilen toksik enzimler (gingipain adı verilen) bulunmuştur. Bu nedenle, yalnızca tek bir bakterinin değil, ağız hijyeninin tamamının zihinsel bozulmanın derecesini etkilediği düşünülüyor.
Kalp ve damar hastalıkları
Bazı kalp ve damar hastalıkları da diş eti hastalıklarıyla bağlantılıdır. 1600’den fazla kişiyle yapılan kapsamlı bir araştırma, kronik diş eti hastalığının kalp krizi riskini neredeyse yüzde 30 artırabildiğini bulmultur.
Bu ilişki, araştırmacıların kalp krizi riskini artırdığı bilinen diğer hastalıkları (diyabet ve astım gibi) veya yaşam tarzı faktörlerini (sigara, eğitim, ilişki durumu ve sağlık hizmetlerine erişim gibi) ekarte ettikten sonra bile gözlemlenmiştir.
Tip 2 diyabet
Diş eti hastalıkları, tip 2 diyabetin bilinen bir komplikasyonudur, ancak daha az insan, kronik diş eti hastalığının kendisinin diyabet geliştirme riskini artırabileceğini biliyor.
İki hastalığı birbirine bağlayan süreçler birçok araştırma tarafından incelenmiştir ve her iki hastalığın da vücutta iltihaplanmaya neden olması muhtemeldir. Bu da diğerinin gelişimini etkileyebilir. Örneğin, tip 2 diyabetin diş eti iltihabını artırarak diş eti hastalığı riskini arttırdığı bulunmuştur. Bununla birlikte, diş eti hastalığının, bozulmuş insülin salınımı ve insülin direncinin gelişmesine katkıda bulunduğu gösterilmiştir. Her ikisi de tip 2 diyabeti kötüleştirebilir.
Ek olarak, birkaç klinik çalışma yoğun diş temizliğinin şeker hastalarında kan şekeri seviyelerini birkaç ay boyunca iyileştirebileceğini göstermiştir. Bu aynı zamanda iki hastalık arasındaki bağlantıyı da kanıtlıyor.
Tümörler
Diş eti hastalıklarının belirli tümörlerin gelişimine de katkıda bulunduğu görülmektedir. Diş eti hastalığı öyküsü olan hastaların özofagus kanseri geliştirme riskinin yüzde 43 ve mide kanseri geliştirme riskinin yüzde 52 daha fazla olduğunu bulmuşlardır.
Diğer araştırmalar ayrıca kronik diş eti hastalığı olan kişilerin herhangi bir kanser türüne yakalanma riskinin yüzde 14 ila 20 daha yüksek olduğunu bildirmiştir. Aynı çalışma, düzenli olarak diş eti hastalığı ile mücadele edenlerde pankreas kanseri riskinin yüzde 54 daha yüksek olduğunu da göstermiştir.