Sınırlı üretim nedeniyle mevyeye olan talebe cevap veremediklerini söyleyen Soylu, şimdiye kadar yetiştirdiği en büyük jackfruit meyvesinin 6,5 kilogram tartısında olduğunu söyledi.
Alanya’nın Uğrak Mahallesi Aydap mevkisinde dünyanın en büyük meyvesi olarak bilinen jackfruit yetiştirilerek hasadı yapıldı. Güneydoğu Asya’ya mahsus tropikal meyve olmasının yanı sıra dünyanın ağaçta yetişen en büyük meyve olarak bilinen, bilimsel ismi ‘Artocarpus heterophyllus’ olan jackfruit, 40- 50 kilogram tartıya kadar çıkabilmesi ile dikkati çekiyor. Hindistan, Bangladeş, Tayland, Endonezya ve Filipinler üzere sıcak ve nemli iklimlerde doğal olarak yetişen jackfruit, Türkiye’de deneme gayeli yetiştirilmeye başlandı. Sert, dikenli bir kabuğa sahip olan jackfruit meyvesini bahçesine diktiği ağaçta yetiştirmeyi başaran üretici Soylu, meyvenin yetişme süreciyle ilgili bilgi verdi.
‘YETİŞİP, YETİŞMEYECEĞİNİ MERAK ETTİM’
Tunahan Soylu, Türkiye’de şimdi tanınmayan meyveyi üretmeye karar verdiğini, bunun için kapsamlı bir araştırma sürecine girdiğini söyledi. Soylu, Jackfruit meyvesinin Hindistan, Bangladeş ve Güneydoğu Asya ülkelerinin sıcak ve nemli ikliminde yetiştiğini öğrendiğini aktardı. “Dünyanın en büyük meyvesi olarak bilinen jackfruit meyvesinin Türkiye’de yetişip yetişemeyeceğini merak ettim” diyen Soylu, 5 yıl evvel Vietnam’dan bir arkadaşına getirttiği çekirdekleri deneme emelli Alanya’daki bahçesine diktiğini söyledi.
‘3 YIL SONRA BİRİNCİ HASADIMIZI ALDIK’
Çekirdekten yetiştirilen jackfruit ağacının meyve vermesinin uzun yıllar alabildiğini, her vakit muvaffakiyete ulaşamadığını tabir eden Soylu, çekirdekten başlayan üretim sürecinin sonunda geçen yıl eylül ayında birinci, bu yılsa ikinci hasadını yaptığını belirtti. “Jackfruit meyvesinin Türkiye’de birinci kere yetiştirilmesi büyük ilgi uyandırdı. Meyvenin görünümü çok dikkat cazip. Ülkemizde tanınan hale geldi ve talep süratle arttı” diyen Soylu, şimdilik üretim ölçüsünün talebi karşılamaya yetmediğini söyledi.
‘TALEP ARTIYOR, ÜRETİM KISITLI’
Jackfruit meyvesinin Türkiye’de hudutlu üretimi nedeniyle yüksek fiyattan alıcı bulduğunu söyleyen üretici Soylu, şimdiye kadar yetiştirdiği en büyük meyvenin 6,5 kilogram tartısında olduğunu ve fidan üretme hedefiyle kilosunu 600 TL’den sattığını söyledi. Jackfruit meyvesinin Türkiye’deki üretiminin az olmasının fiyatları daha üst çektiğini vurgulayan Soylu, fiyat belirlemede bir standardizasyon olmadığını, talep doğrultusunda fiyatların değişiklik gösterebileceğini lisana getirdi.
YETİŞTİRME VE HASAT SÜRECİNDEKİ ZORLUKLAR
Türkiye üzere dört mevsimin yaşandığı ve iklimin değişken olduğu bir coğrafyada jackfruit üzere hassas tropikal meyvelerin yetiştirilmesinin kolay olmadığını söz eden Soylu, Alanya’nın don görmeyen bölgelerinde yetiştirilebildiğini ve iklim seçiciliğinin daha fazla olduğunu vurguladı. Soylu, “Alanya’nın her bölgesinde jackfruit yetişmeyebilir. Bizim birinci diktiğimiz sene don olayı yaşandı, ağacın uç yaprakları yandı. Tekrar de bölgenin genel iklimi ılıman olduğu için denemeye devam ettik” dedi.
‘KENDİNE HAS, GÜZEL BİR KOKU’
Jackfruit meyvesinin C vitamini, potasyum, magnezyum ve B vitaminleri bakımından güçlü olduğunu, bağışıklık sistemini desteklemesi ve sindirimi düzenlemesiyle öne çıktığını aktaran Soylu, jackfruit meyvesinin farklı tüketim alanlarına sahip olduğunu belirtti. Soylu, “Meyve yeşilken ve ham haldeyken vegan mutfaklarında et alternatifi olarak kullanılıyor. Büsbütün olgunlaştığında ise kendine has, güzel bir koku yaymaya başlıyor. Hasat vakti, bu kokuyu aldığımızda başlıyor” diye konuştu.
‘TARIM YENİ BİR AÇISI GETİREBİLİR’
Jackfruit meyvesinin olgunlaştığında sakız üzere şekerli tada sahip etli kısımlarının tüketildiğini belirten Soylu, meyvenin içinde kestane büyüklüğünde çekirdekler olduğunu, bu çekirdeklerin haşlanarak yahut kavrularak tüketilebildiğini aktardı. Son yıllarda Türkiye’de tropik meyve üretimine ilginin arttığını anlatan Soylu, “Jackfruit üzere meyvelerin Türkiye’de yetiştirilmesi, tarıma yeni bir bakış açısı getirebilir ve iktisada katkı sunabilir. Bu noktada biz de meyvenin çekirdeğinden yeni bir fidan daha diktik. Onun da meyve vermesini bekliyoruz” dedi.
‘JACKFRUİT MEYVESİNİN ADAPTASYON SÜRECİNİ GÖZLEMLEDİK’
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe de “Jackfruit meyvesinin denemesi için mikro iklimin uygun olduğu açık alanda bir çalışma yaptılar. Meyve vermeye başladı. Meyve yükü, tadı ve aroması, kültürümüze uygun özellikler taşıyor. Lakin şimdi seri üretimi yok. Alanya’da deneme hedefli yetiştirilen 38 tropikal eserden biri olan jackfruit meyvesinin adaptasyon sürecini gözlemledik. Bu meyvenin denize yakın ve rakımı 100 metreyi geçmeyen alanlarda yetişebildiğini ve ekonomik randıman için ortalama 4 yaşında meyve verdiğini gördük. Daha büyük alanlarda yetiştirilmesi için çalışmalar yapacağız. Bu mevzuda diğer paydaşlarla iş birliği yaparak araştırma ve geliştirme çalışmalarını sürdüreceğiz. Ülkemize yeni bir adaptasyon sağlamış eser kazandırmış olduk” diye konuştu.