Melih KAYACI / HERKES DUYSUN
BURSA (İGFA) – Yapay zekanın potansiyelini yıllar öncesinden öngörerek hudut ağları üzerine ihtilal niteliğinde çalışmalar gerçekleştiren Hinton, son yıllarda yapay zekanın risklerine dair ihtarlarda bulunuyor. “Yapay Zekanın Vaftiz Babası” olarak anılan 76 yaşındaki İngiliz-Kanadalı profesör, ödülü kazandıktan hemen sonra yaptığı açıklamada şaşkınlığını, “Bunun olacağını hiç iddia etmemiştim. Epeyce şaşkınım.” tabirleriyle lisana getirdi.
Hinton, 2023 yılında Google’daki vazifesinden istifa etmiş ve insanlığa tehlike oluşturabilecek makinelerin gelişimi konusunda kaygılarını lisana getirmişti. Nobel mükafatı sonrası verdiği demeçte yapay zekanın günümüzde tıpkı Sanayi İhtilali üzere büyük bir dönüşüm yaratacağını lakin bu defa fizikî değil entelektüel kapasitemizi aşabileceğini belirtti. Hinton, geleceğe dair de karamsar olduğunu ekledi ve “Tahminimce, 5 ila 20 yıl içinde yapay zekanın denetimi ele geçirmeye çalışması üzere bir sıkıntıyla müsabaka olasılığımız yarı yarıya.” sözlerini kullandı.
Ödülü paylaşan 91 yaşındaki Amerikalı bilim insanı John Hopfield ise desenleri kaydedip tekrar oluşturabilen bir ağ modeli geliştirerek yapay hudut ağlarının temelini attı. Beynin hatırlama süreçlerini taklit eden bu model günümüzde yüz tanıma ve lisan çevirisi üzere teknolojilere temel oluşturuyor. Akademi, Hopfield ve Hinton’un çalışmalarının iklim modellemesinden tıbbi imaj tahlili ve güneş gücü teknolojilerine kadar pek çok alanda ihtilal yarattığını vurguladı.
YAPAY ZEKANIN GELECEĞİ KONUSUNDA UZMANLARDAN UYARI
Ödül sonrası yapay zeka alanındaki gelişmelere ait telaşlar de gündeme gelirken, hususla ilgili uzman görüşleri dikkat çekti. Yapay zeka alanındaki uzmanlar, teknolojik ilerlemelerin süratle denetim edilemez hale gelebileceği konusunda ihtarlarda bulundu.
Uzmanlar, “Yapay zekanın gelişimi insanlık için büyük fırsatlar sunarken, birebir vakitte önemli etik sorular ve riskler de doğuruyor. Hinton’un da belirttiği üzere bu teknolojilerin iş gücünü nasıl etkileyeceği, toplumsal eşitsizlikleri nasıl derinleştireceği üzere hususlara çok daha fazla odaklanmamız gerekiyor. Gelecekte yapay zeka sistemlerinin askeri alanda kullanılması yahut insanlardan bağımsız kararlar alabilmesi üzere durumlarla karşı karşıya kalabiliriz. Bu nedenle hükümetler ve teknoloji şirketleri ortasında daha sıkı işbirliği ve düzenlemeler yapılmalı.” dedi.
Ayrıca yapay zekanın yaratacağı ekonomik dengesizliklere de dikkat çekilerek, “Yapay zeka üretkenliği artırabilir, lakin bu çıkar toplumun geneline nasıl yansıyacak? Eşitsizlikleri derinleştiren bir teknoloji yaratmak yerine, bu ilerlemeleri insanlığın yararına kullanmayı öğrenmeliyiz.” denildi.
KONTROL MAKİNELERDE Mİ OLACAK?
Hinton’un ihtarları yapay zeka alanında daha fazla kontrol davetlerini beraberinde getiriyor. Bilhassa yapay zeka sistemlerinin bir gün insanlardan daha zeki hale gelerek denetimi ele geçirme mümkünlüğü, bilim dünyasında önemli bir tartışma konusu. Nobel ödüllü bu iki bilim beşerinin öncü çalışmaları hem teknoloji hem de insanlığın geleceği açısından kritik soruları gündeme getirmeye devam edecek üzere görünüyor.
Nobel ödüllü Hinton’un, “Yapay zekanın bize getireceği tehlikelerle başa çıkmak için şimdiden hazırlıklı olmalıyız.” şeklindeki sözleri de bilim dünyasında yankı bulmaya devam ediyor.